İcra Edilebilirlik Şerhi Nedir? Nasıl Alınır?

Arabuluculuk görüşmeleri sonucunda arzulanan sonuç anlaşmadır. Tarafların anlaşması ile sonuçlanan arabuluculuk süreci sonunda “anlaşma belgesi” düzenlenir.

Anlaşma belgesini taraflar imzaladıktan sonra belgede belirtilen süreler içinde anlaşma içeriği yerine getirilmiş, anlaşma konusu tutar ödenmiş ise icra edilebilirlik şerhine ihtiyaç duyulmaz.

Ancak anlaşma belgesi düzenlenmesine rağmen diğer taraf belgede kararlaştıran sürede anlaşmanın gereğini yapmayabilir. Bu noktada başvuranın imdadına “icra edilebilirlik şerhi” yetişir.

İcra edilebilirlik şerhi ile birlikte anlaşma belgesi “ilam niteliği” taşıyacaktır. Daha anlaşılabilir bir dille; bu belge mahkeme kararı gibi icra kabiliyeti taşıyacaktır.

Peki icra edilebilirlik şerhi nasıl alınır?

Bunun için icra edilebilirlik şerhi talepli dilekçe hazırlanmalıdır.

Eğer anlaşma konusunda açılmış bir dava bulunmuyorsa; dilekçe “Sulh Hukuk Mahkemesi”ne hitaben yazılmalıdır. İcra edilebilirlik şerhi sulh hukuk mahkemelerinden talep edilir. Yetkili sulh hukuk mahkemesi; arabuluculunun görev yaptığı yer mahkemesidir.

Kural olarak; icra edilebilirlik şerhine ilişkin Mahkemenin yapacağı inceleme için duruşma açılmaz. Dosya üzerinden inceleme yapılır. Bu sebeple kısa sürede şerhi temin edebilirsiniz. Ancak eğer uyuşmazlık aile hukukuna ilişkin ise Mahkeme duruşma yapacaktır.

Eğer arabuluculuk anlaşması dava devam ederken yapılmışsa; icra edilebilirlik şerhi davanın görüldüğü mahkemeden talep edilebilir.

Mahkeme icra edilebilirlik şerhi talebine ilişkin incelemede yalnızca iki hususu inceleyecektir:

1. Anlaşmanın içeriği arabuluculuğa elverişli mi?

Arabuluculuğun kapsamı son derece geniş olsa da her uyuşmazlık arabuluculuğa elverişli değildir. Nitekim örneğin iş kazası sebebi ile maddi ve manevi tazminat talebiniz varsa bu uyuşmazlığı arabuluculukta çözemezsiniz, bunun için dava açmalısınız. Hata ile bu konuda anlaşma belgesi düzenlenmiş olsa dahi Mahkemeden “icra edilebilirlik şerhi” talep edildiğinde, talebiniz “uyuşmazlık arabuluculuğa elverişli olmadığı” gerekçesi ile” reddedilecektir.

2. Anlaşmanın içeriği cebri icraya elverişli mi?

Arabuluculuk anlaşmasının içeriğinin cebri icraya da elverişli olması gerekir. Cebri icraya elverişli olmayan bir konuda hata ile anlaşma belgesi düzenlenmiş olsa dahi Mahkemeden “icra edilebilirlik şerhi” talep edildiğinde, talebiniz “uyuşmazlık cebri icraya elverişli olmadığı” gerekçesi ile reddedilecektir.

Peki icra edilebilirlik şerhi ile uğraşmadan anlaşma belgesinin ilam niteliği taşıması mümkün mü?

Evet, mümkündür. Peki nasıl?

• Arabulucu
• Başvuran
• Başvuranın avukatı
• Diğer taraf
• Diğer tarafın avukatı olmak üzere yukarıda sayılan kişilerin tamamının imzasının bulunduğu bir arabuluculuk belgesi; icra edilebilirlik şerhi aranmaksızın, doğrudan ilam niteliğinde belge sayılacaktır.
• Özetle arabulucu, taraflar ve taraf vekillerinin tamamının imzasının bulunduğu bir arabuluculuk anlaşma belgesini; ilamlı icra takibine koyabilirsiniz.Uygulamada; icra dairelerinde bu konuda sorun yaşanabilmektedir. Çoğunlukla sorun arabuluculuk mevzuatının görece yeni olması sebebi ile 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu madde 18/4’ün bilinmemesinden kaynaklanır. Sorun yaşamanız halinde icra memur muamelesini şikayet bir çözüm yolu olabilir.